LANDKARTE / Χαρτη

ΟΙ ΣΑΡΑΚΑΤΣΑΝΟΙ

Οι Σαρακατσάνοι είναι από τα αρχαιότερα ελληνικά φύλλα και οι ρίζες τους βρίσκονται στην περιοχή των Αγράφων. Ζούσαν πάντα νομαδική ζωή μετακινούμενοι μαζί με τα κοπάδια τους λόγω του ότι οι περισσότεροι από αυτούς ήταν κτηνοτρόφοι, από περιοχή σε περιοχή. Έτσι σήμερα βρίσκουμε Σαρακατσάνους σε όλη την ηπειρωτική Ελλάδα καθώς και σε περιοχές της Βουλγαρίας και της τέως Γιουγκοσλαβίας. Οι Σαρακατσάνοι μιλούν την ελληνική μόνο γλώσσα σε αντίθεση με άλλα ελληνικά φύλλα που είναι δίγλωσσοι, δείγμα της αρχαιοελληνικής προέλευσης και της πίστης στα ελληνικά ιδεώδη. Οι μεγάλες μετακινήσεις των Σαρακατσάνων έγιναν κατά τον 19ο αιώνα προς άλλες περιοχές της Ελλάδας (Θράκη, Μακεδονία, Ρούμελη)και σήμερα υπολογίζονται στις 400.000 χιλ. περίπου οι Σαρακατσάνοι που ζουν στην Ελλάδα ενώ περίπου 25.000 χιλ. είναι στην Βουλγαρία οι οποίοι δεν διστάζουν παρά την προσπάθεια για τον εκβουλγαρισμό τους, να δηλώνουν ότι είναι Έλληνες. Αυτό το καταμαρτυρούν άλλωστε και όλα τα πολιτιστικά στοιχεία οι χοροί και τα τραγούδια των Σαρακατσάνων που δείχνουν να έχουν σαφείς αρχαιοελληνικές ρίζες. Κάθε χρόνο οι Σαρακατσάνοι όλων των περιοχών «ανταμώνουν» στην Ελλάδα, γλεντώντας και αναβιώνοντας τα έθιμά τους μεταδίδοντας έτσι την παράδοση και την αγάπη για αυτήν στις νεότερες γενιές. Ορισμένα από τα στοιχεία που συνθέτουν αυτήν την παράδοση είναι οι εντυπωσιακές σαρακατσάνικες φορεσιές με όμορφα κεντήματα και περίτεχνα πλεκτά, τα τραγούδια, που εξυμνούν τον ηρωισμό και τους αγώνες του έθνους καθώς και οι χοροί όπως ο τσάμικος το καγκέλι ο περατιανός ο σταυρωτός η λιάκαινα κ.α. ενώ το βασικό μουσικό όργανο στα γλέντια των Σαρακατσάνων είναι το κλαρίνο με συνοδεία από ντέφι, βιολί, και λαούτο.

• Η λύρα (κεμεντζές) φτιαγμένη από ξύλο κυρίως δαμασκηνιάς
• Το αγγείο από δέρμα προβάτου η κατσίκας
• Η ζουρνά από διάφορα ξύλα
• Το γαβάλ (φλογέρα) από κουφόξυλο
• Η κεμανέ (είδος λύρας μεγαλύτερη από την κεμεντζέ, με περισσότερες χορδές)
• Το νταούλι από δέρμα βοδιού η γαιδάρου

Οι χοροί του Πόντου διαφέρουν σημαντικά από αυτούς των υπολοίπων Ελλήνων κυρίως λόγο της μουσικής τους. Είναι χοροί με έντονο ρυθμό στην πλειοψηφία τους και ζωηρές κινήσεις του σώματος των χορευτών. Οι γνωστότεροι από αυτούς οι οποίοι χορεύονται πλέον σχεδόν από όλους τους Έλληνες είναι: το Τίκ ,το Διπάτ, το Κότσαρι, η Τρυγώνα, το Ομάλ, η Σέρα του οποίου οι ρίζες φτάνουν μέχρι τον Όμηρο, και πολλοί άλλοι ακόμα λιγότερο ίσως γνωστοί αλλά εξίσου εντυπωσιακοί (Σαμψών, Σερανίτσα, Τάμσαρα Λέτσι, Λετσίνα κ.α.) Ορισμένοι χοροί του Πόντου χορεύονται σε πολλές παραλλαγές, με το βήμα να παραμένει το ίδιο αλλά με διαφορετικές κινήσεις των χεριών η του σώματος. Πολλή εντυπωσιακές είναι και οι παραδοσιακές στολές του Πόντου. Η γυναικείες στολές διακρίνονται σε αστικές και χωρικές και είναι δείγμα αμφίεσης την εποχή του Βυζαντίου ενώ εντυπωσιακή και πολυσύνθετη είναι και η ανδρική φορεσιά του Πόντου.

Top Landkarte